Μια εικαστική σύλληψη ανατέμνει το DNA του καπιταλισμού.
Σύμφωνα με τον φιλόσοφο και επιστήθιο φίλο τού Σάββα Μιχαήλ, ο Σφήκας πραγματοποίησε το όνειρο του Αϊζενστάιν να γυρίσει το Κεφάλαιο του Μαρξ: «Στο Μοντέλο όμως δεν έχουμε απλώς ένδυση ενός θέματος – περιεχομένου, με φιλμικές μορφές που το τυλίγουν σαν πέπλα, εξωτερικά. Έχουμε την απογύμνωση του περιεχομένου. Το μοναδικό πλάνο του φιλμ γίνεται ο μικρόκοσμος, η κυτταρική μορφή του καπιταλισμού, με τις κινητήριες αντιφάσεις του». Με υφάδι τη μορφή του κινηματογραφικού χρόνου, ο Σφήκας δείχνει, χωρίς διδακτισμό και μεταφυσική, πως ο χρόνος μας έχει αλλοτριωθεί και έχει γίνει «ο νόμος της αξίας» που ανακάλυψε ο Μαρξ.
- Μαρία Κομνηνού
Κώστας Σφήκας
Ο Κώστας Σφήκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1927. Για πολλά χρόνια δούλεψε ως ταχυδρομικός υπάλληλος, ενώ παράλληλα σπούδαζε μουσική. Το 1961 εμφανίστηκε στο κινηματογραφικό προσκήνιο με την μικρού μήκους ταινία του Εγκαίνια. Ακολούθησαν τα ντοκιμαντέρ Αναμονή (1962) και Θηραϊκός Όρθρος (1968) στα οποία δεσπόζει η επίδραση της νεορεαλιστικής σχολής. Ο Θηραϊκός Όρθρος μάλιστα παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και κέρδισε το βραβείο κριτικών. Από το 1974 ο Σφήκας άρχισε να υλοποιεί ένα όνειρο του, να αποδώσει κινηματογραφικά την ιδέα του Κεφαλαίου του Καρλ Μαρξ. Έτσι δημιούργησε την ταινία Mοντέλο που απέσπασε το βραβείο καλύτερης καλλιτεχνικής ταινίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (1974) και μια κόπια του βρίσκεται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Ζωρζ Πομπιντού στο Παρίσι. Άλλες ταινίες του είναι οι: Μητροπόλεις (1975), Αλληγορία (1986), Το προφητικό πουλί των θλίψεων του Πάουλ Κλέε (1995), Προμηθεύς Εναντιοδρομών (1995), Η γυναίκα της... και ο συλλέκτης (1998). Έχει εμφανιστεί ως ηθοποιός σε πολλές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου ενώ στο ενεργητικό του έχει και τη συγγραφή σεναρίων για τις ταινίες Το σπίτι της ηδονής (1961, Γιώργος Ζερβουλάκος) και Μικρές Aφροδίτες (1963, Νίκος Κούνδουρος) σε συνεργασία με τον Βασίλη Βασιλικό. Η τηλεοπτική εκπομπή "Παρασκήνιο" της εταιρίας CINETIKμε τον ανοιχτό ερευνητικό χαρακτήρα της του προσφέρει από το 1976 τη δυνατότητα γυρίσματος ενός σημαντικού αριθμού τηλεοπτικών δοκιμίων. Πεθαίνει στην Αθήνα το 2009.
MODEL (Kostas Sfikas, 1974)
An artistic concept to capture DNA of capitalism.
From 1974, Sfikas began to realise a dream of his — how to give cinematic form to seminal ideas of Karl Marx’s “Capital”. So he created the film “Model”, which won the award for best artistic film at the Thessaloniki International Film Festival (1974), and a copy of it can even be found in the National Museum of Modern Art in the Centre Pompidou in Paris.Weaved with the form of cinematic time , Sfikas , illustrates without didacticism and metaphysics, the process through which our own personal time becomes alienated and thus transformed to “the law of value” tat Marx discovered.
