Πρόγραμμα

ΑΛΚΥΟΝΙΣ - ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ

Περιγραφή Πρόγραμμα της κινηματογραφικής αίθουσας τέχνης "ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ". Στο εμπροσθόφυλλο αναγράφεται ο τίτλος της ταινίας που προβάλλεται. Πρόκειται για τη "ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ" των Κοζίντζεφ-Τράουμπεργκ. Στο εσώφυλλο επισημαίνεται ο πλήρης τίτλος της ταινίας: "Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ". Ακολουθεί αναφορά των βασικών συντελεστών της ταινίας. Η ανάλυση της ταινίας από τον κριτικό κινηματογράφου-στοχαστή Βασίλη Ραφαηλίδη αναδημοσιεύεται στο πρόγραμμα από την εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ" (φύλλο της 27ης Νοεμβρίου –δίχως χρονολογία). "Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ", έργο του 1929 –που προβάλλεται στην Ευρώπη μόλις το 1970- αποτελεί την κορύφωση της δημιουργικής αναζήτησης του διδύμου Κοζίντζεφ-Τράουμπεργκ, έτσι όπως διαμορφώθηκε μέσα από την πειραματική ερευνητική ομάδα του σοβιετικού κινηματογράφου "Φάμπρικα του Εκκεντρικού Ηθοποιού", την οποία ιδρύουν μαζί με τον Σεργκέϊ Γιουτκέβιτς το 1921 στο Λένινγκραντ. Η "Φάμπρικα του Εκκεντρικού Ηθοποιού" μεταφέρει στον κινηματογραφικό χώρο τις μεθόδους του μεγάλου ρώσου θεατρικού σκηνοθέτη Μέγερχολντ, ενώ αποτελεί όχι μόνο βασική επιρροή στο σύστημα που θα προτείνει το Άκτορς Στούντιο στη Νέα Υόρκη από τα τέλη της δεκαετίας του ’40, αλλά επιδρά και στο γαλλικό ρεύμα της νουβέλ βαγκ, έτσι όπως συσπειρώνεται γύρω από τις θεωρίες του κινηματογραφικού περιοδικού "Cahiers du Cinema", και το οποίο αναβιώνει το βασικό σύνθημα της ρωσικής ομάδας: "Επανάσταση στην Τέχνη". "Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ" επεξεργάζεται κινηματογραφικά τα γεγονότα των 72 ημερών της Παρισινής Κομμούνας (18 Μαρτίου-28 Μαΐου 1817) αποφεύγοντας οποιαδήποτε ψευδο-ρεαλιστική αναπαράσταση της ιστορίας, παρ’ όλο που η ταινία παραπέμπει διαρκώς στο έργο του Μαρξ "Η κομμούνα του Παρισιού". Προτιμώντας τη δημιουργία τύπων-συμβόλων παρά χαρακτήρων, οι Κοζίντζεφ-Τράουμπεργκ οδηγούνται σε μία μανιχεϊστική αντίληψη των πραγμάτων (δεν υπάρχει τίποτα άλλο παρά προλετάριοι και αστοί που συγκρούονται), η οποία ενισχύεται μέσα από την κινηματογραφική γραφή που επιλέγεται και είναι βαθιά επηρεασμένη από το "διαλεκτικό μοντάζ" του Αϊζενστάιν. Εστιάζοντας στην τεχνική της παράλληλης δράσης, στη σύλληψη των γωνιών λήψης ως μέθοδος ενίσχυσης των διαφορών ανάμεσα στις δύο αντίθετες ομάδες, στη σύνθεση στατικών πλάνων που παραπέμπουν στους ζωγράφους Μανέ, Ντεγκά, Ντωνιέ, Ρενουάρ καθώς και στην ανάπτυξη της ρυθμολογίας μέσω του μοντάζ που φανερώνει τη μουσικότητα της ταινίας -παρ’ όλο που πρόκειται για βωβή ταινία-, οι Κοζίντζεφ-Τράουμπεργκ εκπληρώνουν αυτό που πολύ εύστοχα σημειώνει ο Βασίλης Ραφαηλίδης: "[…] ο κινηματογράφος είναι τρόπος γραφής και όχι δραματοποίησης, αρχή που αποτελεί βασικό αίτημα κάθε κινηματογραφικής πρωτοπορείας". Το σημείωμα ολοκληρώνεται με αναφορά στις υπόλοιπες ταινίες βασισμένες σε μεγάλα λογοτεχνικά έργα που θα γυρίσει ο Κοζίντσεφ τις επόμενες δεκαετίες: "ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ" (1957), "ΑΜΛΕΤ" (1964), "ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΗΡ" (1969).