Ποτέ άλλοτε το φανταστικό, ως είδος, δεν είχε “εισβάλλει” τόσο καθοριστικά στη ζωή μας. Μικρές και μεγάλες οθόνες, βιβλία, κόμιξ, σχεδόν όλες οι μορφές τέχνης, κατακλύζονται από ήρωές του. Ίσως λοιπόν να έγινε επιτέλους σαφές ότι το φανταστικό δεν αγνοεί την πραγματικότητα. Αντίθετα, με το μαγικό του καθρέφτη ανακαλύπτει όλες τις δυνατότητές της, τις σημερινές και τις αυριανές, σε όλες τις διαστάσεις τους, συνειδητές και ασυνείδητες. Η ψυχανάλυση πρόσφερε το πιο σημαντικό εργαλείο για την κατανόηση του φανταστικού κι ο Φρόιντ με το “Ανοίκειο” απότινε τον δικό του φόρο τιμής στο είδος.
Το αφιέρωμα του 11ου ΦΠΚΑ στον “Ελληνικό Κινηματογράφο του Φανταστικού” έρχεται στην ώρα του. Οι 11 ταινίες του καλύπτουν όλες σχεδόν τις κατηγορίες του είδους. Το ανοίκειο (“Απεταξάμην” της Φρίντας Λιάππα, “Κρυστάλλινες Νύχτες” της Τώνιας Μαρκετάκη, “Ιδιότητες του 2” του Αχιλλέα Κυριακίδη), το φάνταζι (“Το όνειρο Του Σκύλου” του Άγγελου Φραντζή), την αλληγορία συνδυασμένη με ένα δυστοπικό μέλλον (“Καμιά Συμπάθεια Για Τον Διάβολο” του Δημήτρη Αθανίτη), την επιστημονική φαντασία (με τις ντελιριακές παρωδίες του “Δράκουλα Tων Εξαρχείων” του Νίκου Ζερβού και “Η Επίθεση Tου Γιγαντιαίου Μουσακά” του Πάνου Κούτρα), τα επικίνδυνα παιχνίδια του μυαλού (“Ευρυδίκη Β.Α.2037” του Νίκου Νικολαϊδη, “Στη Σκιά Tου Φόβου” του Γιώργου Καρυπίδη). Ή ακόμα, τον συνδυασμό φανταστικού και φιλμ νουάρ (“Η Νύχτα Mε Tη Σιλένα” του Δημήτρη Παναγιωτάτου) ή φανταστικού και ψυχολογικού θρίλερ (“Ιστορία 52” του Αλέξη Αλεξίου).
Υπάρχουν κι άλλες αξιόλογες ταινίες του φανταστικού. Όταν όλες μαζί, συγκεντρωμένες στο ντοκιμαντέρ μου “Ξένες Σε Ξένη Χώρα”, παρουσιάστηκαν σε διάφορα φεστιβάλ στο εξωτερικό, η έκπληξη ήταν παντού ίδια: “Μα έχουν γίνει τόσες καλές ταινίες του φανταστικού στην Ελλάδα;” Ναι, έχουν γίνει, με πολλή αγάπη και ελάχιστα χρήματα σε εποχές δύσκολες και με στερεότυπα και αμφισβήτηση για το είδος.
Τώρα κάποιες από αυτές τις ταινίες είναι εδώ, στη διάθεσή σας. Δείτε τις. Ανακαλύψτε ένα άγνωστο, διαφορετικό ελληνικό σινεμά!
Επιμέλεια, εισαγωγικό κείμενο: Δημήτρης Παναγιωτάτος (σκηνοθέτης)
Προγραμματισμός: Φαίδρα Παπαδόπουλου
