Η Τζέιν Γκάμπριελ είναι δημοσιογράφος και δημιουργός βραβευμένων τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ. Εκπροσωπεί μια σημαντική παράδοση της αγγλοσαξωνικής διερευνητικής δημοσιογραφίας που αποκαλύπτει και τεκμηριώνει συστηματικά αυτές τις πρακτικές των κρατών, των μεγάλων εταιρειών και των ψυχιατρικών θεσμών, που οι ιθύνοντες αποκρύπτουν.

Ένα από τα πιο τολμηρά εγχειρήματά της ήταν η σειρά “Ελλάδα: Ο Κρυμμένος Πόλεμος”, για λογαριασμό του Channel 4, στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Με σύμβουλο τον ιστορικό Γιάνη Γιανουλόπουλο και την ερευνητική συμβολή της Τζέλας Βαρνάβα-Σκούρα στις συνεντεύξεις, δίνει για πρώτη φορά τον λόγο στους ηττημένους του ελληνικού εμφυλίου πολέμου που μιλούν ανοιχτά για τις εμπειρίες τους. Τα λόγια τους αντιπαρατίθενται με την εκδοχή των βρετανών πρωταγωνιστών εκείνης της περιόδου, οι οποίοι, ως τότε, είχαν επιβάλει τη δική τους εκδοχή της Ιστορίας. Σύμφωνα με τον Γιανουλόπουλο: “Η προβολή της το 1986 οδήγησε ‘στη μεγαλύτερη δημόσια διαμάχη στην ιστορία της βρετανικής τηλεόρασης’”. Μετά την πρώτη προβολή, η ταινία αποκλείστηκε από δημόσια προβολή στη Βρετανία.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον για το ελληνικό κοινό παρουσιάζουν τα δύο ντοκιμαντέρ της για το ψυχιατρείο της Λέρου, “Τα Παιδιά της Λέρου” (1992) και “Λέρος - Η Mεταμόρφωση” (1996). Στο ντοκιμαντέρ, “Τοπία των Βαλκανίων: Το Βλέμμα του Θόδωρου Αγγελόπουλου” (1993), η Γκάμπριελ συνομιλεί με τον μεγάλο δημιουργό για το ζήτημα των συνόρων, των εμφυλίων και βαλκανικών συρράξεων και αποτυπώνει τη σύνθετη και οικουμενική του θεώρηση.

Ενδεικτικό της αιχμηρής ματιάς της είναι το γεγονός ότι το ντοκιμαντέρ της “Ένα Σε Κάθε Μίλι!” (1988) απαγορεύτηκε από την εταιρεία Μακ Ντόναλτς και δεν έχει ξαναπροβληθεί. Το “Ποιανού Ζωή Τελικά;” (2001) δίνει φωνή σε εργαζόμενα παιδιά στην Ινδία, ενώ το “Καραβάνι του Θανάτου” αναφέρεται στη δικαίωση που ζητούν οι συγγενείς των θυμάτων του δικτάτορα Πινοσέτ στη Χιλή. Το ενδιαφέρον της για τα ψυχιατρικά άσυλα αποτυπώνεται και στο ντοκιμαντέρ “Κλεμμένες Ζωές” (1994).

Επιλογή ταινιών, προγραμματισμός: Μαρία Κομνηνού, Νίκος Μύρτου
Εισαγωγικό κείμενο: Μαρία Κομνηνού