Για πρώτη φορά στη χώρα μας, η τηλεοπτική σειρά της Τζέιν Γκάμπριελ “Ελλάδα: Ο Κρυμμένος Πόλεμος” προβάλλεται ολόκληρη. Η σειρά αυτή, σε τρία επεισόδια “Η Μάχη για την Αθήνα”, “Ο Εμφύλιος”, “Η Επιστροφή”, ιχνηλατεί τα βαθιά σημάδια που άφησαν για δεκαετίες στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και της δημοκρατίας, οι βρετανικές πολιτικές επιλογές της δεκαετίας του 1940. Η προβολή της το 1986 οδήγησε "στη μεγαλύτερη δημόσια διαμάχη στην ιστορία της βρετανικής τηλεόρασης". Άνθρωποι που έζησαν τα γεγονότα μιλούν ανοιχτά για τις εμπειρίες τους. Η ηττημένη Αριστερά πήρε το δρόμο της εξορίας το 1949 και οι πολιτικοί πρόσφυγες χρειάστηκε να περιμένουν περισσότερο από τριάντα χρόνια για να γυρίσουν πίσω με την Αμνηστία του 1982. Μιλούν στην ταινία, στην Τζέλα Βαρνάβα - Σκούρα (έρευνα και ελληνικές συνεντεύξεις), για πρώτη φορά πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου, επί ίσοις όροις με τους Βρετανούς, οι οποίοι, μέχρι την προβολή της συγκεκριμένης σειράς το 1986, εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, είχαν το μονοπώλιο της αλήθειας για τον πραγματικό σκοπό της τότε βρετανικής πολιτικής. Η βρετανική ελίτ εξεμάνη. Κάποιοι από όσους είχαν δώσει συνέντευξη απευθύνθηκαν στην Ανεξάρτητη Τηλεοπτική Αρχή (Α.Τ.Α.) παραπονούμενοι ότι “δεν είχαν πλήρως κατανοήσει την ισχυρή κατεύθυνση της σειράς” ή ότι οι απόψεις τους “δεν αποδόθηκαν πλήρως”. Ο Λόρδος Άνναν, ο επικεφαλής της επιτροπής που έφτιαξε τον νόμο για την ιδιωτική τηλεόραση στη Βρετανία (και που ως αξιωματικός της Υπηρεσίας Πληροφοριών κατά τη διάρκεια του πολέμου, βρέθηκε κοντά στον Τσόρτσιλ) συντάχθηκε με τους διαμαρτυρόμενους και υποστήριξε ότι η σειρά ήταν προϊόν “σκανδαλώδους μεροληψίας”. Η Αρχή όμως δεν υπέκυψε: “Η Α.Τ.Α. πιστεύει ότι η προσέγγιση της τηλεοπτικής σειράς είναι θεμιτή. Δεν συμφωνούμε πως οι εμπειρίες των πολιτικών προσφύγων που επέστρεψαν στην Ελλάδα, ειπωμένες με τα δικά τους λόγια, παραβιάζουν, αφ' εαυτών, τους κανόνες της οφειλόμενης αντικειμενικότητας και [νομίζουμε ότι] οι απόψεις τους αυτοδικαίως ανήκουν στο χώρο της ιστορικής μαρτυρίας.” Τελικά όμως, μετά από την εκτεταμένη δημοσιότητα που έλαβε στον βρετανικό Τύπο η έντονη διαμάχη για την τηλεοπτική σειρά, οι διαμαρτυρόμενοι και οι φίλοι τους σε υψηλές θέσεις ισχύος κατάφεραν να επικρατήσουν και το Channel 4 (που την είχε προβάλει) συμφώνησε να μην επαναπροβληθεί, είτε στο Ηνωμένο Βασίλειο είτε στο εξωτερικό.
- Γιάνης Γιανουλόπουλος, ιστορικός σύμβουλος της σειράς, Ομότιμος Καθηγητής, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Τζέιν Γκάμπριελ
Η Τζέιν Γκάμπριελ είναι παραγωγός και σκηνοθέτις περισσοτέρων από 30 ντοκιμαντέρ για το τηλεοπτικό δίκτυο Channel 4 και για τη σειρά με θέματα επικαιρότητας “Correspondent” του BBC. Γυρισμένα στη Χιλή, την Ελλάδα, την Ινδία, στο Η.Β. και στις Η.Π.Α., τα έργα της έχουν κερδίσει βραβεία της Royal Television Society και του One World Media. Εστιάζοντας στις προσωπικές μαρτυρίες ανθρώπων των οποίων η φωνή έχει για δεκαετίες αποκλειστεί, τα έργα της Τζέιν φανερώνουν ζωές που έχουν περιοριστεί από τις καταχρήσεις της εξουσίας, από τις προκαταλήψεις, τη βία και τη φτώχεια – και τις ζωές εκείνων που περιμένουν τη δικαιοσύνη. Το 2006 η Τζέιν ήταν η ιδρυτική συντάκτις της ιστοσελίδας openDemocracy 50.50, δημοσιεύοντας κριτικές προσεγγίσεις από τη σκοπιά των γυναικών για θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, κοινωνικού φύλου και θρησκείας.
Παρακολουθήστε την ταινία online εδώ