Ο Αντόνιο Ρέις και η Μαργκαρίντα Κορντέιρο είναι δύο πρωτοπόρες φιγούρες του ριζοσπαστικού κινηματογράφου στην Πορτογαλία που εμφανίστηκαν στον απόηχο της εξέγερσης του 1974 ενάντια στο καθεστώς του Σαλαζάρ και επηρέασαν σκηνοθέτες της νέας γενιάς κινηματογραφιστών που εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1980 και δεκαετία του 1990, όπως ο Πέδρο Κόστα.
Στα εθνογραφικά ντοκιμαντέρ τους για την ερημωμένη επαρχία στα βορειανατολικά της Πορτογαλίας, εφηύραν μια κινηματογραφική γλώσσα που ήταν ταυτόχρονα ποιητική, υπνωτική και πολιτική. Εκτός από τα εθνο-μυθοπλαστικά ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησαν από κοινού - Trás-os-Montes (1976), Άνα (1982) και Το ρόδο της ερήμου (1989)- προβάλλεται και το ντοκιμαντέρ του Ρέις, Χάιμε (1974) για το έργο του έγκλειστου σε ψυχιατρείο ζωγράφου Χάιμε Φερνάντες.
«Ο Ρέις και η Κορντέιρο είναι Πορτογάλοι, αλλά όχι από τη Λισαβόνα (είναι μια πολύ επαρχιακή πρωτεύουσα), ούτε καν από το Πόρτο. Τοποθετούν τις ταινίες τους στη βόρεια Πορτογαλία όπου οι τουρίστες δεν έρχονται ποτέ (εισβάλλουν ορδές στο Αλγκάρβε, οι ανόητοι). Όμορφα και εγκαταλελειμμένα τοπία προσλαμβάνονται ως πολυτελή ερείπια· η ύπαιθρος που κινηματογραφείται σαν να είναι πόλη. Υπάρχει κενό στη γεμάτη αισθήσεις καρδιά, όπως υπάρχει κενό σε αυτό το μέρος της Πορτογαλίας. Οι ταινίες των Ρέις και Κορντέιρo καταγράφουν μια αποπροσανατολιστική κατάσταση μετανάστευσης, που προκλήθηκε από την έξοδο: οι άντρες έφυγαν, τα παιδιά αφήνονται πλέον στα παιχνίδια τους και οι ηλικιωμένοι αφήνονται να φυλάνε τον τόπο. Και η ιστορία; Υπάρχει μία, αν θέλετε. Αλλά δεν χρειάζεται να το θέλετε»
(Σερζ Ντανέ, “Στη μέση της άκρης του κόσμου”, Libération, Ιούνιος 1983).
Επιλογή ταινιών, προγραμματισμός, εισαγωγικό κείμενο: Φαίδρα Παπαδοπούλου
